Yaşadıklarına isyan eden işçiler, “kotlar beyazlıyor, hayatlar kararıyor” diye haykırıyor.
Müfettişler: kurcalamayın, ihracatımız fazla!
Şirketler, markalar bu işçiler için ölüm oluyorlar. şirketler, silikozis hastalığı nedeniyle avrupa’nın çeşitli ülkelerinde kot taşlamanın yasaklanmasıyla bu işi buralara taşıdılar. levis, lee, little big, diesel, mavi, collezion ve adil ışık gibi yabancı ve yerli marka şirketler, işçilerin nasıl çalıştıklarını bildikleri halde bu rezalet uygulamayı sürdürdüler. vicdansız bir şekilde hastalığı ve ölümleri izlediler. bilinçli olarak öldürdüler. ve halen de el altından devam ediyor.
Silikozis nedir? Kimler risk altındadır?
Silikozis, döküm kumu hazırlama, cam ve seramik malzemesi hazırlama, taş kırma, öğütme, tünel kazma, madencilik, kumlama, taşlama sırasında açığa çıkan kristal silikaya uzun süreli maruziyet sonucu oluşur. solunabilir büyüklükte ( tekstil sektöründe silikozis bilinen, beklenen bir meslek hastalığı mıdır? tekstil sektörünün bilinen meslek hastalığı, pamuk tozunun akciğerde benzer bir hasar oluşturmasıyla karakterize olan bissinozis hastalığıdır. tekstil sektöründeki silikozis vakalarının geçtiğimiz yıllarda silika kumu ile yapılan kot kumlama işlemine bağlı olarak arttığı görülmüştür.
Kot kumlama işinde çalışanlarda görülen silikozis olgularına nasıl tanı konmuştur? Sorunun büyüklüğü, yaygınlığını öngörebilme olanağı var mı?
Bu coğrafyada kot kumlamaya bağlı silikozis vakaları (iki hasta) ilk kez 2004’de tanınmıştır. şu ana kadar yaklaşık 300 kot kumlama işçisinin silikozis tanısı aldığı, onlarca işçinin ise öldüğü belirtilmektedir (ulusal iş sağlığı ve güvenliği konseyi, 7 temmuz 2008). erzurum atatürk üniversitesi göğüs hastalıkları bölümü tarafından bölgede gerçekleştirilen çalışmada daha önce kot kumlama işi yapmış 145 kişinin incelenmesi sırasında 77 kişide (yüzde 53) silikozis saptanmıştır.
Kot kumlama nedeniyle silikozise yakalanan çalışanların yaş ortalaması ve risk altında ortalama çalışma süresi nedir?
Basit silikozis vakaları genellikle 20–30 yılda geliştiği halde kumlama işçilerinde bu süre ortalama 10 yıla düşmektedir. maruziyetin yoğun ve sürekli olması hastalığın gelişimini hızlandırır, ancak en önemli neden herhangi bir önlem alınmaksızın çalıştırılmalarıdır. sekiz aylık kumlama işçiliği sonrasında bile gelişen vakalar bildirilmiştir.
Kot kumlama işi nedeniyle bu coğrafyada görülen silikozis olgularında hastalık neden bu kadar hızlı seyretmiş, ölüm oranı neden bu kadar yüksek olmuştur?
Kot kumlama genellikle küçük atölyelerde kaçak, denetimsiz ve herhangi bir önlem almaksızın yapılmaktadır. kot kumlama işinde çalışan kişilerden alınan bilgilere göre çoğu işyerinde herhangi bir havalandırma veya kişisel koruyucu kullanımı söz konusu değildir. aksine silika kumunun kaybedilmemesi için çalışma alanındaki kapı ve pencereler sıkı sıkıya kapatılmaktadır. bu atölyelerde genellikle vardiya tarzı çalışılmakta, gündüz çalışanlar gece aynı mekanda bir paravanın arkasında uyumakta ve maruziyet aralıksız devam etmektedir. maruz kalınan miktarlar da bu hızlı gelişimde önemlidir. niosh tarafından sekiz saat içinde solunmasına izin verilen silika kristali düzeyi 0.05 mg/m3’dür. dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi göğüs hastalıkları bölümünün araştırması sırasında yapılan ortam ölçümlerinde elde edilen seviye, izin verilebilir değerin 300 katıdır….
