İSTANBUL – Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından yayımlanan “İşsizliğin Görünümü – Aralık 2025” raporu, Türkiye’deki işgücü piyasasının çetin gerçeklerini gözler önüne serdi. Rapora göre, ülkemizde “geniş tanımlı işsiz” kategorisine girenlerin sayısı rekor bir seviyeye ulaşarak 11 milyon 890 bin olarak kaydedildi. Bu vahim tablo, genel işsizlik oranını yüzde 29,1’e taşırken, özellikle kadınlar arasında bu oranın yüzde 38,9 gibi endişe verici bir düzeye çıktığını ortaya koydu.
DİSK-AR’ın 30 Aralık 2025 tarihli bu kapsamlı incelemesi, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Kasım 2025 Hanehalkı İşgücü Araştırması verilerine dayanıyor. Mevsimsel etkilerden arındırılmış “dar tanımlı işsizlik” oranı yüzde 8,6 olarak belirlenirken, atıl işgücünü de içine alan “geniş tanımlı işsizlik” oranı, işgücü piyasasının gerçek zorluklarını yansıtır şekilde yüzde 29,1 olarak hesaplandı.
TÜİK’in dar tanımlı işsiz sayısını Kasım 2025 itibarıyla 3 milyon 98 bin olarak açıklamasına rağmen, DİSK-AR’ın detaylı analizleri, geniş tanımlı işsiz sayısının çok daha yüksek, yani 11 milyon 890 bin olduğunu vurguluyor. Bu, son iki yılda geniş tanımlı işsiz sayısında 3,2 milyonluk, son bir yılda ise 396 bin kişilik önemli bir artış yaşandığını gösteriyor. Türkiye’deki istihdam krizi derinleşerek devam ediyor.
5.2 Milyon Kişi İş Aramasına Rağmen Çalışamıyor
Raporun dikkat çekici bulgularından biri, Türkiye’deki potansiyel işgücünün büyüklüğü. Buna göre, haftalık 40 saatin altında çalışan ve ek iş arayan ya da daha uzun süre çalışmak isteyenlerin sayısı 3,6 milyona ulaşmış durumda. Çalışma arzusu olup da aktif olarak iş bulamayanların sayısı ise 5,2 milyon olarak belirlendi. DİSK-AR, bu rakamların, dar tanımlı işsizlik oranının işgücü piyasasının gerçek durumunu tam anlamıyla yansıtmaktan uzak olduğunu ve “gizli işsizliği” göz ardı ettiğini belirtiyor.
Kadın İşsizliğinde Dramatik Artış
DİSK-AR raporu, kadın işsizliğinin Türkiye’de erkeklere kıyasla çok daha yüksek oranlarda seyrettiğine dikkat çekiyor. Kasım 2025 verilerine göre, dar tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 7 iken, kadınlarda bu oran yüzde 11,8’e çıkıyor. Geniş tanımlı işsizlikte ise durum daha vahim; erkeklerde yüzde 23,1 olan oran, kadınlarda yüzde 38,9’a fırlıyor. Bu durum, geniş tanımlı kadın işsizliği ile erkek işsizliği arasındaki farkın 15,8 puana yükseldiğini gözler önüne sererek toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin istihdam piyasasındaki yansımalarını ortaya koyuyor.
İşsizlik Maaşı Desteği Yetersiz Kalıyor
Türkiye’deki işsizlik sorununun bir diğer önemli boyutu ise sosyal koruma ağlarının zayıflığı. Raporda belirtildiğine göre, Kasım 2025’te dar tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 98 bin iken, İŞKUR kayıtlarına göre işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı yalnızca 502 bin 425 kişide kaldı. Bu durum, işsizlerin yüzde 83,8’inin işsizlik ödeneğinden faydalanamadığını gösteriyor. Yani, her 10 işsizden yaklaşık 8’i, ekonomik zorluklar karşısında devlet desteğinden mahrum kalıyor.
DİSK-AR, geniş tanımlı işsizlik oranlarındaki bu hızlı yükselişin, mevcut istihdam politikalarının ve sosyal koruma mekanizmalarının yetersizliğini açıkça gösterdiğini belirtiyor. Konfederasyon, işgücü piyasasında daha kapsayıcı ve etkin çözümlerin ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiği konusunda hükümeti ve ilgili tüm tarafları uyarıyor.
