İSTANBUL – Maraş merkezli 6 Şubat depremlerinin üzerinden 29 ay geçmesine rağmen, yıkılan binaların sorumluları hakkında açılan davalarda bilirkişi raporlarının gecikmesi nedeniyle yargı süreçleri uzuyor.
Adalet Peşinde Aileleri Platformu’ndan Döne Kaya, deprem davalarında yaşanan bilirkişi raporu gecikmelerine, “Biz tam 29 aydır adalet arıyoruz. Ancak bu adalet talebimiz hala karşılanmış değil. Bunun en büyük sebeplerinden biri, dava dosyalarımızda sürekli bilirkişi raporlarının bekleniyor olması. Eğer bu bir yıldırma politikasıysa, şunu açıkça söylemeliyim: Biz aileler yılmıyoruz. Adalet gelene kadar mücadele edeceğiz” tepkisini gösterdi.
6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerinin üzerinden 29 ay geçti. Depremde en az 53 bin 725 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı. Depremler sırasında 11 ilde binlerce konut yıkıldı. Yıkılan binaların yapımında sorumluluğu bulunanlar hakkındaki yargılamalar; yakınlarını kaybedenlerin ise adalet arayışları sürüyor.
ANKA Haber Ajansı, deprem davalarında yaşanan bilirkişi krizlerini derledi.
Hatay’da 269 kişiye mezar olan Rönesans Rezidans’a ilişkin dördüncü bilirkişi raporu, duruşmadan iki gün önce tamamlandı. Altı üniversiteden 12 akademisyenin hazırladığı raporda, kısa süre önce Sırbistan’da hayatını kaybeden müteahhit, statik ve mimari proje sorumlusu ile şantiye şefi Hüseyin Yalçın Coşkun “asli kusurlu” bulundu. Diğer sanıklar ise “tali kusurlu” ya da “kusursuz” olarak değerlendirildi. Müşteki ve avukatları rapora itiraz ederken, mahkeme yeni bir bilirkişi raporu hazırlanmasına karar vererek duruşmayı erteledi.
“Rapor gelince cesaret edip tutuklayabilecek misiniz?”
Adıyaman’da, KKTC’li sporcular ve tur rehberlerinin de aralarında bulunduğu 72 kişinin yaşamını yitirdiği Grand İsias Oteli davasında, yapı ruhsatında imzası bulunan dönemin belediye yetkilileri 24 Nisan’da ilk kez hakim karşısına çıktı. Mahkeme, bilirkişi raporu talep etti; ancak rapor dosyaya ulaşmadığı için duruşma 6 Kasım’a ertelendi. Duruşma sonrası açıklama yapan Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği Başkanı Ruşen Yücesoylu Karakaya, “O bilirkişi raporu geldiğinde o cesareti gösterip bu sanıkları tutuklayabilecekler mi? Cezaevine gönderebilecekler mi?” diye sordu.
Kahramanmaraş’ta 29 kişinin hayatını kaybettiği Özlem Bayraktar Apartmanı’na ilişkin ikinci bilirkişi raporu hazırlandı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden 7 akademisyen tarafından hazırlanan raporda, müteahhit, statik proje müellifi, şantiye şefi ve yapı denetim firması yetkilileri “asli kusurlu”, belediyedeki ilgili birim yetkilileri ise “tali kusurlu” bulundu. Sanıkların itirazı üzerine mahkeme, dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine gönderilmesine ve duruşmanın ertelenmesine karar verdi.
“Rapor zamanında gelmezse heyeti şikayet edeceğiz”
Gaziantep’te 30 kişinin yaşamını yitirdiği Güven Apartmanı davası, bilirkişi raporu gelmediği için bir kez daha ertelendi. Mahkeme, Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden beklenen raporun ivedilikle sunulması için bilirkişi heyetine muhtıra gönderilmesine karar verdi. Raporun zamanında iletilmemesi halinde, heyetin bilirkişi bölge kuruluna şikayet edileceği belirtildi.
Kahramanmaraş’ta 19 kişinin hayatını kaybettiği Fazilet Apartmanı ile ilgili üçüncü bilirkişi raporu, Pamukkale Üniversitesi’nden 7 akademisyen tarafından hazırlandı. Raporda, müteahhit, statik proje müellifi, fenni mesul ve belediyenin yapı kontrol birimi çalışanlarının “asli kusurlu” olduğu tespit edildi. Ancak, binanın zemin katındaki fırında usulsüz tadilat yaptığı iddia edilen Akın Yağcı ve eşi Ferihan Yağcı hakkında herhangi bir “kusur” değerlendirmesi yapılmadı.
Hatay’da 14 kişinin yaşamını yitirdiği MCG Tower’a ilişkin ikinci bilirkişi raporu, 340 gün sonra dosyaya girdi.
Raporda, zemin iyileştirmesi yapılmadığı, projede öngörülen kesişen fore kazıklar yerine düşük çaplı ve kısa kazıklar kullanıldığı belirtildi.
Müteahhit Muhammed Coşkun Gökkan’ın kar hırsıyla kalitesiz imalat yaptığı vurgulandı; ayrıca 17 katlı yapılaşmaya izin verilmesinin de hata olduğu kaydedildi. Müteahhit, şantiye şefi, yapı denetim firması ve diğer sanıklar “asli kusurlu” bulundu. Sanıkların itirazı üzerine mahkeme, dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine gönderilmesine ve duruşmanın ertelenmesine karar verdi.
Yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği onlarca apartmanla ilgili davalarda bilirkişi raporları bekleniyor.
“Biz aileler yılmıyoruz, adalet gelene kadar mücadele edeceğiz”
6 Şubat depremlerinde yakınlarını kaybedenlerin bir araya gelerek oluşturduğu Adalet Peşinde Aileleri Platformu, deprem davalarında yaşanan bilirkişi raporu gecikmelerine tepki gösterdi.
Platform adına konuşan Döne Kaya, “6 Şubat depreminin üzerinden 29 ay geçti. Kimimiz evimizi kaybettik, kimimiz ise en sevdiklerimizi… Ve biz tam 29 aydır adalet arıyoruz. Ancak bu adalet talebimiz hala karşılanmış değil. Bunun en büyük sebeplerinden biri, dava dosyalarımızda sürekli bilirkişi raporlarının bekleniyor olması. Eğer bu bir yıldırma politikasıysa, şunu açıkça söylemeliyim: Biz aileler yılmıyoruz. Adalet gelene kadar mücadele edeceğiz” dedi.
Kaya, birçok dava dosyasında bilirkişi raporlarının ya eksik ya da geç geldiğini vurgulayarak, “Güven Apartmanı, Rönesans Rezidans, Grand İsias Otel, Özlem Bayraktar Apartmanı… Bu binaların ortak noktası, bilirkişi raporlarının ya hala bekleniyor ya da rapora itiraz edilmiş durumda olmasıdır” ifadelerini kullandı.
Depremzedelerden bilim insanlarına çağrı
Bazı raporların duruşmalara yalnızca iki gün kala dosyaya eklendiğini, bazılarından ise aylarca haber alınamadığını belirten Döne Kaya, bazı bilirkişi raporlarının ise bilimsel dayanaktan uzak, “kopyala-yapıştır” yöntemleriyle hazırlandığını ifade etti.
Kaya, bu raporları hazırlayan bilim insanlarına da açık çağrıda bulunarak şunları söyledi:
“Bu mücadele sadece bizim mücadelemiz değil. Bu, toplumumuzun bir daha benzer acılar yaşamaması için verilen bir mücadeledir. Bu raporları hazırlayan bilim insanlarına açık çağrımızdır: Hazırladığınız bilirkişi raporları yalnızca bir davayı değil, tüm toplumu etkiliyor. Gelecekte benzer acıların yaşanıp yaşanmayacağının kararını verecek olan da bu raporlardır. Bu nedenle, raporlarınızı bir aydın sorumluluğuyla hazırlamanız bu ülkenin sizden beklediği tek şeydir. Çünkü bugün biz bu adaleti sağlayamazsak, yarın benzer acılarla, benzer ölümlerle yeniden karşılaşacağız. Bu dava sadece bizim davamız değil; bu, toplumun vicdan sınavıdır. Adalet hepimiz için gereklidir. Bugün bizim başımıza geldi, yarın başkasının gelmemesi için bu adaletin tecelli etmesi şart. Bu nedenle, bilirkişi raporlarının şeffaf, bilimsel ve tüm kriterleri karşılayan şekilde hazırlanmasını talep ediyoruz ve bu raporların dava dosyalarına zamanında eklenmesini istiyoruz.“
