İnsanlar üzerinde denenen beyin kanseri aşısı 1. Faz deneyleri umut verici sonuçlar sergiliyor. Nature dergisinde yeni yayınlanan makalede, aşının hastanın bağışıklık sisteminin beyin tümörlerini daha iyi nişan almasına yardım ettiğinden bahsediliyor. Elde edilen bu veriler, deneysel aşının güvenli olduğunu ve tümör oluşumunu yavaşlatan önemli bir immün tepkisini stimüle ettiğini ortaya koyuyor. Araştırmacılar 2.Fazda daha geniş çaplı bir klinik deney planlıyor.
Yayılan beyin tümörleri, tedavisi oldukça zor olan bir beyin kanseri türüdür. Malesef beyine yayılarak, geleneksel cerrahiyle kolayca yok edilemeyecek hale gelebilir. Fakat bu tümörlerin ortak bir özelliği var, düşük gradeli gliyomların % 70’den fazlası tek bir gen mutasyonundan etkilenir, o da izositrat dehidrogenaz 1 (IDH1).
IDH1 mutasyonuna uğrayan gliyomlar, eşsiz bir protein oluşmasına neden olurlar neo-epitop proteinler. İşte Alman Kanser Araştırmaları Merkezi’nden Michael Platten, yıllar boyu çalışarak hastanın immün sisteminin IDH1 mutasyonlu hücrelerini hedeflemesine yardım edecek bir aşı üretti.
“Buradaki ana fikir, hastanın immün sistemlerini destekleyerek, tümör spesifik neo-epitopu hedeflemesini sağlayacak bir aşı kullanmaktır,” diyor Platten. 2015 yılında başlayan ve yıllar süren geliştirmeler ve hayvan testlerinden sonra, eşsiz IDH1 aşısına dair denemeler sonunda başladı. İlk adımda, aşının insan sübjeler için ne kadar güvenilir olduğu ve ne türde bir immün tepkisi tetiklendiği araştırıldı. Ayrıca yeni teşhis koyulmuş IDH1 gliyomlu 33 hastada yapılan 1.Faz deneylerde aşının güvenli olduğu ve hiçbir yan etkisi olmadığı kayda geçirildi.
Hayatta Kalma Oranı % 84’e Çıktı
İmmün tepkisine bakan araştırmacılar, hastaların % 93’ünde aşıya karşı etkin bir tepki oluştuğunu görüntüledi. İşte bu hastalarda IDH1 mutasyonu spesifik olarak hedefleyen immün T hücreleri saptandı.
Ayrıca kanlarında büyük oranda T hücresi sirkülasyonu olan hastalarda, tümör psedö-ilerlemesi görüldü. Bu proseste tümör immün hücreleri istilası nedeniyle büyüyor. 3 yıl takip edilen kohort araştırmasında hayatta kalma oranı % 84 olarak gerçekleşti. 3 yıl sonunda hastalarında % 82’sinde tümör büyümesi görülmedi ve güçlü immünojenik tepkiler alındı.
Her şeye rağmen, Platten 1.Faz sonuçlarının etkinliğinin daha büyük denemeler ve kontrol grubu kullanılmadan kestirilemeyeceğini belirtiyor. Bununla beraber, 1.Faz denemesinin immün tepkisi üretebileceği gösterilmiş oldu. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı.
Oğuz Sezgin/Gerçek Bilim