ESKİŞEHİR – Sermaye, bazen kâr hırsıyla ‘küçülme’ gerekçesiyle bazende kendini krizinin faturasını ödetmek için işten atma saldırılarına ve işçi kıyımlarına başvuruyor.
Koç Holding’e ait BEKO Eskişehir Buzdolabı ve Kompresör fabrikasında “Performans düşüklüğü,devamsızlık, rapor kullanımı, üretimin gerekliliklerini yerine getirememe” gibi bahanelerle 150’ye yakın işçi işten çıkarıldı.
Türk Metal’ın örgütlü olduğu fabrikada işçi kıyımına sendikanında sessiz kalması dikkat çekerken işçiler arasında sendika yönetimine muhalif işçilerin de işten çıkartıldığı iddia ediliyor. “Performans düşüklüğü” bahanesiyle işten çıkartıldığını belirten bir işçi “Daha 1 yıl bile olmadı, 2024 yılında üstün performans ödülü vermişlerdi” ifadelerini kullandı.
İşçiler, kıdem ve ihbar tazminatlarını ve iki aylık ücret tutarında ödeme yapmayı teklif eden fabrika yönetiminin işe dönüş davaları açmaları halinde sürecin uzayacağı ve KOÇ grubu şirketlerinde işe alınmayacakları söylemleriyle tehdit edildiklerini söylerken Türk-Metal’in fabrikadaki odasının gün boyu kapalı olduğunu belirtiyor. İşçiler fabrikada ciddi biçimde iş güvencesi kaygısı yaşandığını aktarıyor.
BEKO 2024 yılında faaliyet yatırımcı sunumlarında 2 bin ofis işçisinin işten çıkartılacağını ifade etmişti. Nisan 2025’te 700’e yakın işçiyi işten çıkartan şirket 14 Mayıs’ta 70. Yılını kutladı.
Arçelik kulenin zirvesinde, işçiler kapı önünde, sendikacılar sessiz
14 Mayıs’ta şirketin 70. yılının kutlandığı basın bülteninde “Şirketin ürettiği 151 milyon buzdolabı üst üste dizilse, asansörle bu kulenin zirvesine çıkmak 4 yıl sürerdi” İfadeleriyle fabrikada yapılan üretimin boyutu tasvir edildi. Kutlama metninde “Bugün 10,6 milyar euroluk ciromuzla 70 yıldır olduğu gibi önümüzdeki dönemde de teknolojimizle hayatın kalbinde yer almaya, güven ve samimiyetle büyümeye, ülkemiz ve dünya için değer yaratmaya devam edeceğiz” diyen Arçelik Türkiye Genel Müdürü Can Dinçer, “Yıllar içinde kurduğumuz hayallere zorlu koşullara rağmen ulaştık; şimdi ise hissedarlarımız, bayilerimiz, iş ortaklarımız ve çalışanlarımızla birlikte daha da güçlü adımlarla ilerliyoruz. 2021’de ‘Dünyada ilk 3’ hedefini koyduk. Bugün geldiğimiz noktada, bu hedefleri sadece yakalamakla kalmadık, çok daha ötesine geçtik” ifadeleriyle ise büyümeye devam demişti. Bu açıklamalardan sadece 6 gün sonra gelen işten çıkartmalar hakkında aradığımız iş yerinde örgütlü sendika Türk-Metal Eskişehir 1 Nolu Şube Başkanı Orhan Demir ise telefonlara cevap vermedi.
Arçelik 2025 yılının ilk çeyreğinde 1,6 milyar TL değerinde net zarar açıkladı. Ancak şirket bu döneme dair finansal gücünü, yerli ve uluslarası satışlarını koruduğunu ifade ediyor. Kârlılığın düşüşlerinden birinin “kapasitenin verimli kullanılamaması” olarak işaretleyen BEKO, emek yoğun üretimli işletmelerinin Türkiye gibi emeğin ucuz olduğu ülkelerde yer almasıyla da övünüyor.
2024 yılında BEKO yatırımcılarına yıl sonuna kadar 400 milyon avro yatırım yapacağını duyurdu. 400 milyon avro yatırımın TL olarak karşılığı ise 14.7 milyar TL. Şirket bu dönemde Whirlpool isimli Avrupalı beyaz eşya üreticisini devraldı. Whirlpool’un İtalya, Polonya, İngiltere ve Slovakya’daki 9 üretim tesisi ve 39 iştiraki Beko Europe’a geçti. (Devrimci Düşün, Evrensel)