Şırnak Silopi’de yaşayan 65 yaşındaki Ahmet Can, 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası vatandaşlıktan çıkarılan 14 bin kişiden biri.
Ahmet Can, 40 yıldır nüfus cüzdanı verilmesi için mücadele ediyor ancak karşısına hep duvar gibi engeller çıkarılıyor.
Mezopotamya Ajansı’ndan Zeynep Durgut’un haberine göre, Ahmet Can iki yıl önce Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararıyla vatandaşlığı kabul edilmesine rağmen nüfus cüzdanını alamıyor.
Aziz Nesin’in “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz” romanındaki karakteri andıran Ahmet Can, yıllardan beridir kimliksiz olduğu için hastaneye dahi gidemediğini anlattı.
Defalarca Dilekçe Verdi
Ahmet Can, 80’li yıllardan bu yana yaşadıklarını şöyle dile getirdi:
1984 yılında Türkiye’de askeri darbe olduğu zaman ben Mersin’e çalışmaya gittim. Darbeden sonra Silopi’ye geldim. Buradan da çocuklarımı alıp Mersin’e gittim. 12 Eylül darbesiyle birlikte 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkartıldı. O kişiler arasında benim de ismim vardı. O zaman çocuklarım daha çok küçüktü. Mersin’de mevsimlik işçiydim. Daha sonra kendime ait bir çay ocağı açtım. Orada çalışarak evi geçindiriyordum. Aradan çok zaman geçti. 1996 yılında çalıştığım yerde bir kişi tarafından ‘Burada sahte kimlikle çalışan biri var’ denilerek ihbar edildim. Bu ihbarla birlikte polis gelip beni gözaltına aldı. Burada bana ‘Sen vatandaşlıktan çıkartılmışsın, ne seni askere gönderebiliriz ne de bir şey yapabiliriz’ denilerek bırakıldım. Bırakıldıktan sonra da defalarca dilekçe verdim, avukat tuttum. O kadar uğraştım ama kimliğimi vermediler bana.
Dört Oğluyla Birlikte Tutuklandı
Yıllar sonra Mersin’den Silopi’ye dönen Can, kimlik alabilmek için yeniden başvuruda bulundu.
Bunun için Şırnak Valiliği’ne dilekçe veren Can’ın avukatına, “İkametgahı Mersin” denilerek ret yanıtı verildi.
Bu kez Mersin’e dilekçe gönderen Can’a yine vatandaşlıktan çıkarıldığı gerekçesiyle kimlik verilmedi.
Bunun üzerine beklemeye geçen Can, sonrasında yaşadıklarını şöyle anlattı:
Çocuklarım büyüdü torunlarım oldu. Ama çocuklarım benim soy ismime kayıtlı değiller. Benim soy ismim farklı onların farklı. Ben ne bir yere gidebiliyorum, ne doktora gidebiliyorum ne de seyahat edebiliyorum. Mersin’de çarşıya giderken bir kez daha ihbar edildim. Daha sonra polisler beni alıp eve götürdüler. Evimizi aradılar. Evimde bir adet silah bulundu denilerek dört oğlumla birlikte gözaltına alındık. Hemen sonrasında dört oğlumla birlikte tutuklandık. İftira atmışlardı bize. Tutuklandığımız gibi bizi Adana Kürkçüler Cezaevi’ne gönderdiler. 5-6 ay kaldıktan sonra çocuklarımı bıraktılar ama beni bırakmadılar.
Cüzdan Mücadelesinden Sürgüne
Bir yıl cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılan Can, tekrar yerleştiği Silopi’de yeniden kimlik başvurusu yaptı.
Gittiği Nüfus Müdürlüğü’nde kimliğinin verilmesini isteyen Can, yetkililerin kendisine “Sen Ahmet Can’sın. Arkadaş senin cezan var cezaevine gideceksin” dediklerini belirterek, şöyle devam etti:
Ben de onlara ‘Cezam ne ise verin çekeyim yeter ki kimliğimi alayım’ dedim. Sonra beni tekrar tutukladılar. Şırnak Cezaevi’nden Mardin Cezaevi’ne, oradan da Siirt Açık Cezaevi’ne sürgün ettiler. Sonra bıraktılar. Daha sonra o kadar uğraştım kimliğimi vermediler.
AİHM’e Taşıyacak
Kimliği olmadığı için avukatların da bir süre sonra kendisinden vazgeçtiğini dile getiren Can, “Mahkemeye verdim. Mahkeme de reddetti” dedi.
En son Ankara 10. İdare Mahkemesi tarafından haklı bulunduğunu ancak buna rağmen kimliğini alamadığını vurgulayan Can, gittiği Şırnak Nüfus Müdürlüğü’nde yetkililerin kendisine “Mahkeme sana hak vermiş ama devlet sana bu hakkı vermiyor” cevabını aldığını belirtti.
2018 yılında vatandaşlık hakkının verilmesine rağmen kimliğini alamadığını söyleyen Can, “20 defa Şırnak’a gidip dilekçe vermişim ama hala bile kimliğim gelmemiş. Bu insanlık suçudur. Ben elimden geldiği kadar kimliğim için mücadele edeceğim. Gerekirse AİHM’e taşıyıp en doğal vatandaşlık hakkım olan kimliğimi alacağım” diye ekledi.
Kaynak: Karınca
